«Τι αισθάνθηκα, τι κατάλαβα, τι μπορώ να αλλάξω»
Κατά την διάρκεια του έργου «Δες το αλλιώς» (Οκτώβριος 2015-Μάρτιος 2016) και συγκεκριμένα στα έξι βιωματικά-διαδραστικά Εργαστήρια "Αποτυπώματα" στα οποία συμμετείχαν Μαζί νέοι με και χωρίς αναπηρία, μοιράσαμε σε 747 μαθητές ένα έντυπο/αφίσα. Στόχος του εντύπου ήταν να ενημερώσει για το πρόγραμμα, να το ακολουθήσει στην πορεία του, να «εξασκήσει» τους μαθητές στην έννοια της διαφορετικότητας και κυρίως να λειτουργήσει ως αποτύπωση των συναισθημάτων που αποκόμισαν οι ίδιοι οι μαθητές πριν την αλληλεπίδραση τους με την αναπηρία και μετά.
Είναι ένα διαδραστικό ενημερωτικό υλικό χωρίς ημερομηνία λήξης, το οποίο όχι μόνο έδινε την δυνατότητα στους μαθητές και στους εκπαιδευτικούς να ενημερωθούν για το πρόγραμμα «Δες το αλλιώς», αλλά κυρίως να δώσουν χώρο και χρόνο στα συναισθήματά τους για να αποτυπώσουν σκέψεις, εμπειρίες, εικόνες μετά την αλληλεπίδραση.
Στην πίσω όψη του εντύπου θέσαμε τρεις ερωτήσεις στους μαθητές, με σκοπό να αποτυπώσουν τα δικά τους αυθόρμητα και ατόφια συναισθήματα. Κυρίως να έχουν την ελευθερία έκφρασης χωρίς τον φόβο του κοινωνικού "λάθους" ή της λογοκρισίας. Επίσης να αποκτήσουν αντανακλαστικά κοινωνικής συνείδησης και να προτείνουν προσωπικές λύσεις με απώτερο σκοπό να δημιουργήσουν στο μέλλον μια κοινωνία ενεργών πολιτών.
Εστιάσαμε σε τρεις κεντρικούς άξονες με τρεις πολύ απλές ερωτήσεις:
- τι σε δυσκόλεψε;
- τι σε αιφνιδίασε;
- τι σε ευχαρίστησε;
Οι δυσκολίες των παιδιών ήταν πολύ συγκεκριμένες και χωριστήκαν σε λίγες θεματικές.
Εκατόν είκοσι οχτώ (128) παιδιά, δηλαδή η μεγάλη πλειοψηφία, δήλωσαν πως δεν δυσκολεύτηκαν ιδιαίτερα να ακολουθήσουν το πρόγραμμα και να έρθουν σε επαφή με νέους με αναπηρία! «Δεν με δυσκόλεψε κάτι ιδιαίτερα με όλα τα άτομα συνεργαστήκαμε άψογα», «δεν με δυσκόλεψε κάτι και πιστεύω ότι όλα τα άτομα ήταν πολύ χαρούμενα και καλά μαζί μου», «δεν είχα κανένα πρόβλημα, άλλωστε είχα έρθει και πέρσι», «τίποτα, με ευχαρίστησε η εκδρομή», «δεν δυσκολεύτηκα καθόλου, πέρασα τέλεια».
Ογδόντα εφτά (87) παραδέχτηκαν ότι βρήκαν δύσκολη, στην αρχή τουλάχιστον, την επικοινωνία με τους νέους με αναπηρία. «Δυσκολεύτηκα να συνειδητοποιήσω πώς μπορώ να επικοινωνήσω με τα παιδιά αυτά», «δεν ήξερα πως να μιλήσω με παιδιά που έχουν νοητικές αναπηρίες», «με δυσκόλεψε ο τρόπος που έπρεπε να συζητήσω με τα παιδιά με νοητική αναπηρία» δηλώνουν αρκετοί.
Εξήντα δύο (62) μαθητές δήλωσαν πως το δύσκολο σημείο για αρκετούς ήταν το ίδιο το άγχος που ένιωθαν, αυτή η επαφή με το νέο, το “περίεργο”, το διαφορετικό και ταυτόχρονα ο φόβος μην πουν κάτι λάθος και στεναχωρήσουν κάποιον. Κάποιοι δήλωσαν: «με δυσκόλεψαν τα συναισθήματά μου και οι φόβοι μου, τίποτε άλλο», «δεν μπορούσα να εκφραστώ», «νόμιζα πως θα μου κάνουν κακό», «να μην πω κάτι λάθος και νευριάσουν», «ο τρόπος έκφρασής των συναισθημάτων μου εκείνη την στιγμή».
Σαράντα εφτά (47) μαθητές δυσκολεύτηκαν αρκετά να κλείσουν τα μάτια τους και να εμπιστευτούν ως συνοδό έναν συμμαθητή τους ή τον ίδιο τους τον εαυτό στην προσομοίωση τυφλότητας βάδισης με την χρήση του λευκού μπαστουνιού. «Αρχικά ήταν δύσκολος ο τρόπος βαδίσματος με κλειστά τα μάτια και το βοηθητικό μπαστούνι», «δυσκολεύτηκα να με οδηγούν με κλειστά τα μάτια αλλά πιο δύσκολο ήταν να πηγαίνω μόνη μου”.
Τριάντα εφτά (37) μαθητές παραπονέθηκαν ότι τους δυσκόλεψε το Bocce. Αυτοί ήταν κυρίως μαθητές δημοτικού, οι περισσότεροι από τους οποίους παραδέχτηκαν στο τέλος τους ευχαρίστησε εξίσου.
Δέκα (10) από τους μαθητές του δημοτικού δυσκολευτήκαν στη ζωγραφική και στις κατασκευές αλλά ανταπεξήλθαν: «με δυσκόλεψαν οι κατασκευές αλλά τελικά ήταν ωραίες!»
Ένας (1) μικρός μας φίλος δυσκολεύτηκε μόνο λόγω του περιορισμένου χρόνου… «ήθελα να τα κάνω όλα ενώ δεν μπορούσα γιατί ήταν όλα τέλεια!»